Τα μάτια του λόγου

ΒΡΑΒΕΙΟ ΧΟΣΕ ΛΕΣΑΜΑ ΛΙΜΑ  CASA DE LAS AMÉRICAS, 2020

 «∆εν υπάρχουν κενά στην ποίηση του Χόρχε Μποκανέρα. Κάθε λέξη εκτείνεται ως την επόµενη, την πιάνει γερά, µε τέτοιο τρόπο που η ένταση του νοήµατος διπλασιά­ζεται κι ύστερα πολλαπλασιάζεται σε ένα συνεχές κρεσέντο, στο οποίο η προφανής και ενίοτε οδυνηρή κλασική οµορφιά, αντί να αποσπά την προσοχή του αναγνώστη από την ουσία του ποιήµατος, του κόβει την ανάσα (εµένα µου την αιχµαλώτισε), λες κι αυτή η ανεπαίσθητη κίνηση του σώµατος θα µπορούσε να διαταράξει το βάρος των λέξεων και τη βαθιά αρµονία τους». Ζοσέ Σαραμάγκου

«Όποιος γεννιέται σε λιµάνι γεννιέται µε το ταξίδι µέσα του [...]. Το σακίδιο της ανθολογίας Τα µάτια του λόγου φυλάει πολλά από τη διαδροµή του ταξιδιού· κουβαλάει την επιθυµία να φιλήσει τα πόδια της ποίησης, γνωρίζοντας ότι στο τέλος απλώς θα φάει χώµα· κουβαλάει το χρυσό νόµισµα που πρέπει να παραδοθεί σε µια µικρή Κωφάλαλη για να έχει πρόσβαση στο ουράνιο τόξο της γλώσσας της. Μεταφέρει, επίσης, τα θολά ζώα που ο ποιητής µαδάει, απολεπίζει και γδέρνει, µε την επιµονή να δει ένα δάκρυ στον πάτο της χύτρας. Και το εµµονικό κουλό χέρι της γραφής, τους αγνοούµενους συντρόφους, την αδηφάγα πείνα των καθρεφτών, τους εραστές που έβαλαν τα µάτια τους να τραγουδήσουν, τη ζούγκλα µε τα σπλάχνα της έξω, τον θάνατο που δουλεύει µπροστά στα µάτια όλου του κόσµου, το µαύρο αλεύρι της ξενιτιάς και τις µαρίµπες που πετάνε».

(Από την εισαγωγή του βιβλίου)

Τα µάτια του λόγου είναι ένα απάνθισµα από το ποιητικό έργο του σηµαντικότερου ίσως σύγχρονου Αργεντινού ποιητή Χόρχε Μποκανέρα, τον οποίο δένει «ένας οµφάλιος λώρος µε την Ελλάδα», από την πλευρά της µητέρας του και του µετανάστη, από τη Σάµο, παππού του. «Κάθε προσωπική ανθολογία», γράφει ο Μποκανέρα, «κλείνει µέσα της κι έναν τρόπο σύνθεσης, ενορχήστρωσης γλώσσας, εικόνων, εννοιών, εκλάµψεων και κενών σηµείων. Κατ’ αυτή την έννοια, Τα µάτια του λόγου φιλοδοξούν ν’ αγγίξουν το βάθος του ανθρώπου, εκεί όπου, σύµφωνα µε τα λόγια του ποιητή Μπούστος, “οι φωνές µας γλείφουν τον άνεµο”».