Ειρωνικό Νεοελληνικό Λεξικό

Πρώτο ερέθισμα ήταν το “Dictionnaire des idees recues” του Φλομπέρ. Ενάμιση αιώνα μετά, τα κλισέ, οι κοινοτοπίες και τα στερεότυπα εξακολουθούν να πολλαπλασιάζονται και να καταδυναστεύουν τη σκέψη μας. Σκέφτηκα ότι ίσως είναι χρήσιμη η κατάρτιση ενός σύγχρονου “λεξικού κοινοτοπιών”.

Ξεκίνησα την προσπάθεια σε μια στήλη που είχα στην “Κυριακάτικη Ελευθεροτυπία”. Συμπλήρωσα μετά. Μια πρώτη επιλογή κυκλοφόρησε το 1996 από τις εκδόσεις Νεφέλη με τίτλο “Αναμασήματα”. Μια δεύτερη, εμπλουτισμένη έκδοση εμφανίστηκε το 1997 στο διαδίκτυο στις ιστοσελίδες μου (www.ndimou.gr).

Αλλά στον δρόμο μού προέκυψαν και άλλα λήμματα που περιγράφουν θεμελιώδεις (κοινότοπες) αξίες της νεοελληνικής σκέψης. Τα πρόσθεσα και παρουσιάζω εδώ μια τρίτη επιλογή, τριπλάσια σε έκταση από την προηγούμενη. Αν σας ενοχλήσουν οι ανορθόδοξες απόψεις που διατυπώνω, τότε το κείμενο έπιασε τόπο. Σίγουρα θα σας κάνει να ξανασκεφτείτε μερικά από τα στερεότυπα που μας καταδυναστεύουν.

Άνοιξη 2002, Νίκος Δήμου
ΥΓ. 2013: Μερική αναθεώρηση και ανανέωση του κειμένου απάλειψε μερικές ανεπίκαιρες φράσεις και πρόσθεσε μερικές άλλες που θα γίνουν αργότερα ανεπίκαιρες.